Ochrona przed podwójnym krzywdzeniem tj. wtórną wiktymizacją, a podstawowe prawa pokrzywdzonego lub świadka przestępstwa. Wtórna wiktimizacja co oznacza i jak ustawodawca stara się nas przed nią ochronić?

Z pewnością każda z nas na jakimś etapie swojego życia doświadczyła poczucia krzywdy, a większość z nas, krzywdy tej doświadczyła od innej osoby. W skrajnych wypadkach doświadczenie takie może być spowodowane cudzym zachowaniem, które wypełnia znamiona przestępstwa. Wówczas mamy do czynienia ze sprawcą i pokrzywdzonym, z napastnikiem i jego ofiarą.

Dziś chciałabym zająć się tymi, którzy w tej relacji cierpią. Dotkniemy też gałęzi prawa potępowania karnego. Mimo że, każda z nas z tą gałęzią prawa w swoim życiu osobistym nie chciałaby mieć w ogóle do czynienia, przekorny los czasem rzuca nam kłody pod nogi, których nie sposób przeskoczyć. Skupimy się więc na pojęciu wtórnej wiktimizacji tzw. ponownym krzywdzeniu.

Wtórna wiktimizacja w procesie karnym, wiąże się z koniecznością stawienia czoła na rozprawie sprawcy przestępstwa, którego byłyśmy świadkiem lub też w wyniku którego byłyśmy pokrzywdzoną oraz związaną z tym koniecznością odtworzenia traumatycznych wspomnień.

Niewątpliwie największe piętno na psychice odczuwają w tej kwestii dzieci jak i ofiary gwałtów, dlatego też to im ustawodawca poświęca szczególną uwagę.

MAŁOLETNI POKRZYWDZONY , ŚWIADEK:

My matki, jesteśmy jak lwice i nad wszystko inne stawiamy interes swojego potomstwa, dlatego też zacznę od tego jaką ochronę przewiduje się w procedurze karnej dla małoletnich świadków, czy też małoletnich pokrzywdzonych.

Ogólną zasadę przesłuchiwania świadków małoletnich przewiduje art. 170 §3 Kodeksu Postępowania Karnego i wskazuje on, że świadek małoletni tj. ten który nie ukończył lat 15 powinien być przesłuchiwany zawsze w obecności przedstawiciela ustawowego lub też opiekuna faktycznego, chyba że dobro postepowania stoi temu na przeszkodzie. Prawo tworzy zasadę, od której wyjątki powinny być wprowadzane bardzo rzadko i w szczególnych sytuacjach. Pamiętaj więc, zawsze możesz być przy swoim dziecku i wspierać go na każdym etapie postępowania.

Ustawodawca, zdając sobie sprawę, że niektóre przestępstwa niosą za sobą dużo większe obciążenie psychiczne, wprowadził dużo szersze wymogi ochrony dla małoletnich świadków i pokrzywdzonych określonych przestępstw.

Jeżeli Twoje dziecko jest pokrzywdzonym w sprawie o przestępstwo z użyciem przemocy lub groźby jej użycia, przeciwko wolności , wolności seksualnej i obyczajności lub też przeciwko rodzinie i opiece,, albo jest świadkiem takiego przestępstwa przesłuchuje się je:

– tylko raz, chyba że wyjdą na jaw nowe istotne okoliczności wymagające wyjaśnienia,

– wyłącznie, gdy zeznanie te mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

– na posiedzeniu, a przesłuchanie przeprowadzić może wyłacznie sąd z udziałem biegłego psychologa , nie będzie więc przesłuchiwane przez Policję czy też prokuratora.

– pod nieobecność oskarżonego !

ZASADY OGÓLNE:

Skoro wiemy już, jak chronione są przez prawo nasze “lwiątka”, czas dowiedzieć się czego możemy spodziewać się wobec siebie samych.

Ustawodawca stojąc przed trudnym wyważeniem interesów oskarżonego, w szczególności fundamentalnego dla systemów demokratycznych prawa do obrony, a interesów pokrzywdzonego i ochrony przed wtórną wiktimizacją, zdecydował się na kompromis, którego wynikiem jest ograniczenie tej ochrony do określonego rodzaju przestępstw takich jak przestępstwo gwałtu, przestępstwo seksulanego wykorzystania niepoczytalności lub bezradności oraz przestępstwo seksulanego wykorzystania zależności.

Osoba pokrzywdzona w sprawach mających za przedmiot popełnienie wyżej wymienionych przestępstw przesłuchiwana jest:

– przez sąd, nie będzie przesłuchiwana przez Policję czy też prokuratora, a w ramach złożenia przez nią zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, organy te nie będą żądały niczego poza wskazaniem najważniejszych faktów i dowodów

– bez udziału oskarżonego,

– w miarę możliwości – tylko raz – jeżeli jednak podczas rozprawy zajdzie potrzeba ponownego przesłuchania pokrzywdzony, może złożyć wniosek o przesłuchanie go przy pomocy urządzeń technicznych umożliwiających przekazywanie obrazu i dźwięku na odległość.

– jeżeli sąd stwierdzi konieczność przesłuchania w obecności biegłego psychologa, na wniosek pokrzywdzonego, należy zapewnić aby biegły był osobą tej samej płci.

Szczerze Wam życzę, abyście nigdy nie musiały odnajdywać się w wskazanych wyżej sytuacjach. Wiecie jednak, że czasem życie płata nam figle i trzeba umieć sobie z nimi radzić. Pamiętajcie, że zawsze możecie liczyć na naszą pomoc!